Zangdocent Jasper Schweppe

Het Kampen Boys Choir is een organisatie die een volstrekt unieke plaats inneemt in het Nederlandse muziekleven. Jongens en jong volwassen mannen krijgen er ongekende mogelijkheden om zich te ontwikkelen in het zingen. Sinds januari 2013 ben ik verbonden als zangleraar aan het Kampen Boys Choir. Ik zeg altijd met trots dat ik de “jonge mannen” lesgeef. Het zijn eigenlijk meestal nog jongens als ze bij me komen, maar omdat hun stem gewisseld is naar mannenstem zingen ze bij de mannen in het koor.
Meestal zijn ze rond de 14 of 15 als ze bij me komen, maar er zijn uitschieters naar 13 en soms zijn ze wat ouder.

Als ze bij mij beginnen zijn ze meestal nogal schuchter en verlegen. Ik geef ze individueel les en een les duurt 40 minuten. Het is nogal indrukwekkend dat er 40 minuten door een oude man op je gelet wordt hoe je staat en wat je met je handen doet. Of met je kaak, of je tong of je nek, je adem enz enz… Het hoort er allemaal bij. Maar ze zingen allemaal! Dat vind ik op zich al ongelooflijk. Ik praat met ze en benoem alle dingen zo gewoon mogelijk. Ook stel ik ze vragen. Ik neem ze volledig serieus en ik hoop zo het ijs te laten ontdooien. Bij de een gaat dat sneller dan bij de ander, maar het lukt altijd.

Ik heb gelukkig ook de tijd; ze blijven vaak enkele jaren lessen bij me volgen. Ik heb zo menig jonge aap zien uitgroeien tot een jonge man en zich zien bekwamen tot een goede en ervaren zanger.
Als ze bij mij beginnen zijn ze al behoorlijk ervaren in het zingen en hebben al veel kennis. Vaak kunnen ze meer dan ze zelf denken. Ik laat ze graag prima vista een stuk zingen. Dat betekent: zonder dat ze de muziek kennen van blad lezen. Ik speel er een pianopartij bij en dat is vaak een goede oefening en leuk om op deze manier in te zingen. Meestal lezen ze als raven zonder dat ze dat zelf weten. Heel geestig is het voor mij om ze hun volledige stem omvang te laten ervaren. Jonge mannen kunnen soms veel lager zingen dan ze weten, en hun gezicht van ongeloof als we nog een toon lager gaan is vaak hilarisch.

De jongens zijn gewend dat ze als sopraan of alt alles met hun stem kunnen. Ze zingen heel gemakkelijk en de hele dag door. Het zijn jonge honden! Maar met een nieuwe stem en een heel ander zanggevoel moet je eerst wel een beetje voorzichtig zijn. Ik leer ze dus de foute dingen af en de goede dingen aan. We oefenen rustig de techniek in het zingen, we zingen altijd Vaccai en ik herhaal eindeloos de principes die voor mij belangrijk zijn in het zingen. Ook zingen we altijd repertoire. Dit kan van alles zijn. Ik zoek naar een lied waarvan ik denk dat het de knaap in kwestie zal aanspreken. Soms is dat Schubert, Arie Antiche, Dowland, Fauré of soms een mooie psalm van Huygens. Eigenlijk nooit pop of jazz. Sommigen schrikken zich wild als ze plotseling Italiaans of Frans moeten zingen. Maar ik help ze met de uitspraak, want het is mijn eer te na als dat misgaat.

We spreken over de uitdrukking van de tekst en ik benoem heel gewoon de dingen waar het over gaat. Vaak zijn ze er nog helemaal niet aan toe want een lied gaat gauw over de liefde en hoeveel pijn het kan doen. Of over schoonheid van de natuur; en ik herinner me natuurlijk ook dat ik als schooljongen door de prachtige Drentse natuur 16 kilometer naar school fietste terwijl ik daar nooit iets van gezien heb… Zo nu en dan gaat het over het geloof en vaak kennen de jongens de boodschap dan veel beter dan ik… Ik moedig ze aan om expressief te zingen en daarbij desnoods een beetje gek te doen…

De mooiste momenten maak ik mee op het moment dat ze het doorkrijgen. Dat is altijd volkomen onverwacht maar dan zingen ze ineens als een nachtegaal. Alsof de zon even door de wolken breekt. Dikwijls ontroert dat me behoorlijk tijdens de les.
Ik ben bijzonder gelukkig met mijn positie als zangleraar aan het Kampen Boys Choir. We bereiken vaak heel mooie resultaten en ieder ontwikkelt zich op zijn eigen manier. Het is voor mij een voorrecht om de ontwikkeling van die jonge snuiters te volgen en te begeleiden.